Ryszard Kowalczyk: O mediach lokalnych, regionie i regionalizmie

Media

WSTĘP. 9

ROZDZIAŁ I

SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA.. 11

1.1. Pojęcie i cechy społeczności lokalnej 11

1.2. Społeczność lokalna a wspólnota lokalna. 15

1.3. Struktura społeczności lokalnej 17

1.4. Warunki rozwoju społeczności lokalnej 24

ROZDZIAŁ II

KOMUNIKOWANIE LOKALNE. 26

2.1. Komunikowanie, znak  i znakowanie rzeczywistości 26

2.2. Definicje komunikowania lokalnego. 29

2.3. Cechy, rodzaje, sposoby i bariery  komunikowania lokalnego. 36

2.4. System komunikowania lokalnego. 41

2.6. Funkcje komunikowania lokalnego. 53

ROZDZIAŁ III

DEFINIOWANIE MEDIÓW LOKALNYCH  I UWARUNKOWANIA ICH DZIAŁALNOŚCI 57

3.1. Pojęcie mediów lokalnych. 57

3.2. Media lokalne jako podsystem mediów.. 61

3.3. Otoczenie systemu mediów lokalnych. 77

3.4. Kontrola i regulacja mediów lokalnych. 82

3.5. Ogólne uwarunkowania rozwoju mediów  lokalnych. 84

3.6. Media lokalne w okresie przełomu ustrojowego 1989/1990. 85

ROZDZIAŁ IV

MISJA MEDIÓW LOKALNYCH.. 96

4.1. Misja i rynek – wpływ na media lokalne. 96

4.2. Definiowanie misji mediów lokalnych. 100

4.3. Misja mediów lokalnych publicznych. 103

4.4. Misja mediów lokalnych w perspektywie  funkcjonalnej 107

4.5. Misja mediów lokalnych w perspektywie ich obowiązków
i zadań. 108

4.6. Misja mediów lokalnych w perspektywie  rynkowej 110

4.7. Misja mediów lokalnych w perspektywie  polityki
informacyjnej 112

4.8. Kontrola realizacji misji mediów lokalnych. 114

ROZDZIAŁ V

OBSZARY BADANIA WSPÓŁCZESNYCH MEDIÓW LOKALNYCH.. 117

5.1. Badania mediów lokalnych w latach 1990-2010. 117

ROZDZIAŁ VI

REGION I REGIONALIZM W REFLEKSJI MEDIOZNAWCZEJ. 171

6.1. Pojęcie regionu. 171

6.2. Pojęcie regionalizmu. 193

6.3. Regionalizm wielkopolski 247

SPIS RYSUNKÓW… 272

WYKAZ ŹRÓDEŁ I LITERATURY. 274

 

WSTĘP

Zamierzeniem autora publikacji jest przedstawienie Czytelnikowi kilku wybranych tekstów z jego dorobku badawczego, którego osią zainteresowania są media lokalne (w tym problematyka komunikowania lokalnego) oraz regionu i regionalizmu[1]. Obecność tych dwu ostatnich zagadnień jest związana przede wszystkim z badaniami czasopiśmiennictwa regionalistycznego w Polsce, którego podstawę ideową stanowią pojęcia regionu i regionalizmu. Terminy te stosunkowo ściśle są związane także z działalnością mediów regionalnych i lokalnych, w tym z oczywistych powodów również mediów o charakterze regionalistycznym.

Na strukturę niniejszej publikacji składa się sześć rozdziałów.

W rozdziale pierwszym skupiono się na definicji społeczności lokalnej, jej cechach, strukturze oraz warunkach rozwoju.

Na zawartość rozdziału drugiego składają się rozważania nad komunikowaniem lokalnym, w tym nad jego cechami, rodzajami, barierami oraz systemem komunikowania lokalnego.

Pojęcie mediów lokalnych i uwarunkowania ich rozwoju omówiono w rozdziale trzecim, w którym w ujęciu systemowym odniesiono się także do takich zagadnień, jak otoczenie mediów lokalnych, problematyka regulacji ich działalności
i kontroli oraz sytuacja mediów lokalnych w momencie przełomu ustrojowego 1989/1990, czyli na progu tzw. III Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast w rozdziale czwartym przedstawiono sposoby definiowania misji mediów lokalnych w odniesieniu do konkretnych jej przejawów, biorąc pod uwagę zarówno rodzaj własności mediów, jak i wybrane konceptualizacje misji: funkcjonalną, rynkową, obowiązków i zadań oraz polityki informacyjnej.

Obszary badań współczesnych mediów lokalnych w Polsce omówiono
w rozdziale piątym, wyodrębniając trzy charakterystyczne płaszczyzny badawcze,
a mianowicie sfery: wolności i odpowiedzialności mediów, systemu rynkowego,
w którym działają media skomercjalizowane, oraz komunikowania społecznego.

W rozdziale ostatnim odniesiono się do kategorii regionu i wyrastających na nim różnych koncepcji regionalizmu, które poddano refleksji o charakterze medioznawczym. Kategorie te – region i regionalizm – są bowiem ważnym czynnikiem motywującym rozwój mediów lokalnych i regionalnych w naszym kraju.

Pracę zamyka spis rysunków oraz wykaz źródeł i literatury przedmiotu.

Prezentowane teksty zostały uporządkowane w taki sposób, by unaocznić Czytelnikowi ścisłe osadzenie działalności mediów lokalnych (regionalnych)
w konkretnym lokalnym (regionalnym) środowisku społecznym oraz procesie komunikowania lokalnego (regionalnego). Czynniki te stanowią niejako fundament, na którym formują się pozostałe niezmiernie ważne instytucje współczesnego życia lokalnego i społeczeństwa obywatelskiego, takie jak: dialog społeczny, partycypacja publiczna, samorządność terytorialna, regionalizm.


[1] Prezentowane materiały wybrano z czterech następujących książek R. Kowalczyka: Czasopisma regionalistyczne w Wielkopolsce w latach 1945-2012, t. 1, (Opole 2014); Czasopiśmiennictwo regionalistyczne w Polsce. Pojęcie, założenia ideowe, uwarunkowania rozwoju, rodzaje i typy, zadania i funkcje (Opole 2013); Media lokalne w Polsce, t. 1 (Poznań 2008) oraz Rynek współczesnych mediów lokalnych w Wielkopolsce. Studium medioznawczo-politologiczne (Poznań 2011).